Ondervertegenwoordiging van vrouwen is niet nieuw
Zondag 11 februari 2024 is het de Internationale Dag van Vrouwen en Meisjes in de Wetenschap, een jaarlijks terugkerend initiatief ter promotie van de deelname van vrouwen aan wetenschap, technologie, ingenieurswetenschappen en wiskunde (STEM) en een evenredige geslachtsvertegenwoordiging in deze sectoren. Het was echter pas in 2015 dat de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties deze dag formeel vastlegde door middel van een resolutie – wat cruciaal is om gendergelijkheid in de wetenschap te bereiken.
Het thema van de ondervertegenwoordiging van vrouwen in de STEM-disciplines is niet nieuw; als we naar historische figuren verwijzen in de wereld van de wetenschap, springen de namen Maria Skłodowska-Curie, Rosalind Franklin of Jocelyn Bell Burnell er onmiddellijk uit. Dit betekent dat deze moedige vrouwen strijd leverden tegen ingebakken vooroordelen om hun vaardigheden en buitengewone bijdragen aan het academische en professionele toneel, gedomineerd door mannen, erkend te krijgen. Ondanks inspanningen om meer vrouwen aan te moedigen om carrières in de STEM-gerelateerde velden te kiezen, blijft er nog veel werk te doen om de kansengelijkheid te bereiken.
Blijvende inspanning om evenwicht te verbeteren
Bij het Koninklijk Belgisch Instituut voor Ruimte-Aeronomie (BIRA) krijgt gendergelijkheid echt prioriteit. We zijn ons bewust van het feit dat ons personeelsbestand bestaat uit slechts 32 vrouwelijke wetenschappers voor 90 mannelijke wetenschappers, wat neerkomt op iets meer dan één vrouw op drie mannen. Toch blijven we ons inspannen om dit evenwicht te verbeteren, omdat we geloven dat de talenten en mogelijkheden van vrouwen een significant toegevoegde waarde zullen brengen aan onze organisatie.
Eerbetoon aan een heel bijzondere collega
Daarom grijpen we de Internationale Dag van Vrouwen en Meisjes in de Wetenschap aan om eerbetoon te brengen aan een heel bijzondere collega, Martine De Mazière. Toen zij Algemeen Directeur a.i. van het BIRA was van 1 juni 2011 tot 31 januari 2024, combineerde Martine bestuurlijke taken met haar hoogstaande wetenschappelijke activiteiten.
Ze behaalde haar PhD in de natuurkunde aan de Universiteit Antwerpen in 1986 en vervolmaakte haar opleiding tijdens een post-doc fellowship van de Koninklijke Nederlandse Academie voor Wetenschappen aan de Universiteit van Amsterdam.
Haar loopbaan bij het BIRA begon in december 1988 als onderzoekster in het ruimtemissieproject "Grille Spectrometer" aan boord van missie Atlas-1 in 1992, dezelfde missie die de eerste Belgische astronaut, Dirk Frimout, in de ruimte bracht. Nadien specialiseerde ze zich in teledetectie van atmosfeerdeeltjes met behulp van infrarood-spectrometrie, en werd ze departementshoofd begin 2008.
Momenteel leidt ze de onderzoeksgroep "Infrarood-waarnemingen " en is ze hoofd van het "Wetenschappelijk Directoraat". Sinds 2013 bekleedt Martine tevens de prestigieuze functie van co-chair van het internationale netwerk "Network for the Detection of Atmospheric Composition Changes" (NDACC). Hierdoor kan ze intensief samenwerken met onderzoeksinstellingen wereldwijd en kan ze de groep "remote sensing of trace gases” in de Europese Onderzoeksinfrastructuur ACTRIS (Aerosol, Clouds and Trace Gases Research Infrastructure) aansturen.
Martine is een inspirerende figuur voor zowel hedendaagse als toekomstige generaties van vrouwen en meisjes in de wetenschap!
